Posiadanie konstytucji przez przedsiębiorstwo nie tylko wpływa na jego sprawne działanie i wymierne korzyści finansowe, ale niesie za sobą także pogłębienie więzi emocjonalnych między członkami rodziny.

Spisanie w firmie wewnętrznej konstytucji wpływa pozytywnie na poziom zadowolenia rodziny. Badania przeprowadzone na niemieckich przedsiębiorcach rodzinnych wykazały, że zadowolenie rodzin posiadających konstytucję jest o 21% wyższe od tych, które tego dokumentu nie posiadają.

Fakt, że właściciele przedsiębiorstw posiadajacych konstytucję są bardziej zadowoleni niż pozostali, ma prostą przyczynę. W większości konstytucji firm rodzinnych omówiono, przemyślano i uregulowano wszystkie najważniejsze dla przedsiębiorstwa kwestie, dając wszystkim członkom rodziny poczucie bezpieczeństwa.

Emocjonalna wartość dodana

Są dwa podejścia do prowadzenie przedsiębiorstwa rodzinnego. Jedni uważają, że fakt bycia rodziną jest wyłącznie zaletą i stanowi ogromny potencjał firmy. Dzieje się tak, ponieważ uczucia, takie jak zaufanie czy silna więź emocjonalna, tworzą przyjazny klimat, motywujący do działania i stwarzający pole do wspólnych działań, a także pomagają przy pokonywaniu konfliktów. Inni twierdzą, że jest też druga strona medalu. Moment, w którym przechodzi się ze sfery prywatnej do sfery biznesowej, może być dla rodziny bardzo trudny. Zdarza się tak, że emocje biorą górę nad rozumem lub pojawia się możliwość faworyzowania najbliższych członków rodziny. Dlatego nie tylko biznesowe sprawy, związane z prowadzeniem firmy warto uregulować w konstytucji – w badaniu udowodniono, że szczegółowe zapisy dotyczące roli każdego członka rodziny w przedsiębiorstwie, pozytywnie wpływają na atmosferę w firmie. Aby ją utrzymać, warto ustalić sposoby komunikacji z pozostałymi członkami rodziny. Dobrym pomysłem jest ustanowienie regularnych spotkań i narad rodzinnych, podczas których dyskutować się będzie na temat wszystkich spraw i problemów dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstwa, a także informować członków rodziny (szczególnie tych, którzy nie są zaangażowani w zarządzanie firmą) o sukcesach przedsiębiorstwa, wyzwaniach i decyzjach strategicznych. Spotkania takie wpisało do swojej konstytucji 68% przedsiębiorstw. Uregulowanie kwestii narad czy spotkań rodzinnych pozytywnie wpływa na ich rzeczywiste odbywanie, ponieważ, jak pokazały badania, spotkania takie realizuje zaledwie 25% firm rodzinnych nieposiadających konstytucji. Ciekawym pomysłem, który zapisało w swojej konstytucji 53% firm, jest założenie funduszu inwestycyjnego, mającego na celu wspieranie i edukację wspólników i młodszych członków rodziny. Pozwala to wcześnie wykształcić i wybrać osobę, która przejmie interes, tak samo jak i  inne osoby, mające w przyszłości zająć wysokie stanowiska w firmie. Wykształcenie wspólników na profesjonalnych i odpowiedzialnych właścicieli ma ogromne znaczenie dla sukcesu przedsiębiorstwa rodzinnego. Spośród firm nieposiadających konstytucji, zapis o wspieraniu młodych członków rodziny posiada jedynie 17% przedsiębiorstw, ale aż 30% z nich dostrzega potrzebę wprowadzenia zmian w tym zakresie.

W prawie 80% ankietowanych przedsiębiorstw oczekiwania związane z wprowadzeniem konstytucji zostaly w pełni spełnione. Badania pokazały także, że uregulowanie najistotniejszych dla firmy spraw w wewnętrznym dokumencie wpływa na wzmocnienie więzi i stopnia identyfikacji rodziny z przedsiębiorstwem, co wpływa, z kolei, na zwiększenie poczucia spokoju i bezpieczeństwa członków rodziny. Ankietowani przedsiębiorcy określali swój stopień zadowolenia z osiągniętych wyników dotyczących czterech wymiarów (wzmocnienie więzi i identyfikacji, poprawa zarządzania i kontroli, zapewnienie spokoju i stabilności oraz wzrost ekonomiczny) w skali od 1 do 5, gdzie „1” oznacza „wprowadzenie konstytucji nie spełniło w tym zakresie moich oczekiwań” a „5” oznacza „wprowadzenie konstytucji w pełni spełniło moje oczekiwania w tym zakresie”. Kolejno, wzmocnienie więzi i identyfikacji otrzymało wysoką notę 4,2, poprawa zarządzania i kontroli – 4,2, zapewnienie spokoju i stabilności – 4,1 i wzrost gospodarczy – 3.8. Widać więc wyraźnie, że wprowadzenie konstytucji wpłynęło pozytywnie na każdą z tych kwestii zarządzania przedsiębiorstwem.

Ekonomiczna wartość dodana

Wpływ wprowadzenia konstytucji na relacje pomiędzy członkami rodziny prowadzącymi wspólnie biznes wydaje się oczywisty. Badania pokazały jednak jeszcze jedną ciekawą rzecz, mianowicie, że dzięki wprowadzeniu konstytucji rodzinnej, poprawie uległo zarządzanie i kontrola w przedsiębiorstwie, choć niewielu ankietowanych oczekiwało takiego skutku. To pokazuje, jak ważne jest posiadanie wewnętrznego dokumentu regulującego działanie firmy – przypadkowe lub wykształcone w drodze przyzwyczajenia działania zostają zastąpione przez spisane i jasne dla wszystkich reguły. Uzyskanie bezpośredniego zystku ekonomicznego nie jest, co prawda, bezpośrednim celem wprowadzenia konstytucji rodzinnej, jest on jednak natutralnym efektem tego działania. Spokój, mniejsza ilość konfliktów oraz rozwiązywanie ich na podstawie spisanych zasad, uregulowana kwestia członkostwa, podziału zysków czy sukcesji – to wszystko wpływa na harmonijny rozwój przedsiębiorstwa, a co za tym idzie, przyczynia się do osiągania przez niego większego zysku.

Konstytucja pomaga, rozwija i stabilizuje

Przeprowadzone wśród przedsiębiorców prowadzących firmy rodzinne badania nie pozostawiają wątpliwości. Posiadanie wewnętrznego dokumentu regulującego działanie firmy niezwykle korzystnie wpływa na jej kondycję i funkcjonowanie, a także, przede wszystkim, na morale zepołu.

Tekst na podstawie materiałów z firmy INTES, przetłumaczony dzięki uprzejmości Biura Tłumaczeń Pozena, Mecenasa FFR.