Fundacja Firmy Rodzinne zadbała o to, żeby marka FIRMA RODZINNA była należycie zabezpieczona od strony prawnej. Teraz zielone Drzewko jest jeszcze lepiej chronione.

I.
Drzewko ma już dobrze ugruntowaną pozycję na rynku, symbolizując takie wartości w biznesie jak stabilność, uczciwość i dbałość o najwyższą jakość dostarczanych produktów i usług. Firmy rodzinne wiedzą, że bez przestrzegania tych wartości trudno jest osiągnąć sukces i zaufanie odbiorców. Dlatego też cieszy fakt, że coraz więcej przedsiębiorstw rodzinnych chce umieszczać Drzewko obok własnej nazwy, przyczyniając się wydatnie do szerokiego promowania firm etycznych w działaniu i dumnych z osiągnięć swoich rodzin. Takich przedsiębiorstw na mapie Polski jest już ponad 1100. Z uwagi na rolę, jaką marka FIRMA RODZINNA odgrywa w budowaniu zaufania do biznesu rodzinnego, niezwykle ważne jest, aby korzystanie z Drzewka było uregulowane i pozostawało w monopolu Fundacji Firmy Rodzinne i jej członków.

II.
Fundacja Firmy Rodzinne od zawsze dążyła do tego, żeby Drzewko było dobrem wspólnym. Po analizie prawnej i biznesowej doszliśmy do wniosku, że istniejącym potrzebom najlepiej odpowiada wspólny znak towarowy, który bywa też zwany znakiem związkowym lub znakiem przynależności organizacyjnej. Czym jest wspólny znak towarowy? Jest jednym z rodzajów znaków towarowych, który ma wskazywać odbiorcom, że towary lub usługi z tym znakiem pochodzą od pewnej grupy producentów (usługodawców). Identyfikacja grupowa opiera się na założeniu, że podmioty używające znaku łączy wspólna cecha. Warto tu zauważyć, że znak wspólny różni się od znaku indywidualnego, który służy odróżnianiu towarów i usług pojedynczego podmiotu od towarów i usług jego konkurentów. W naszym przypadku grupie producentów i usługodawców wspólna jest przynależność do sektora firm rodzinnych, które utożsamiają się z celami zapisanymi w statucie Fundacji i są jej członkami.

III.
Fundacja Firmy Rodzinne uzyskała w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) rejestrację dwóch unijnych znaków wspólnych: FIRMA RODZINNA oraz FAMILY BUSINESS.

Znaki FIRMA RODZINNA oraz FAMILY BUSINESS są ważne do 15 czerwca 2032 r. z możliwością przedłużenia na kolejne dziesięcioletnie okresy ochrony. Fakt rejestracji znaków został potwierdzony przez wydanie świadectw rejestracyjnych.
Prawo z rejestracji unijnych znaków wspólnych jest ważne na terenie wszystkich państw Unii Europejskiej. Fundacja Firmy Rodzinne słusznie założyła, że przyszłość polskich firm rodzinnych to konkurowanie na rynkach europejskim, a także pozaeuropejskim.  Z tą myślą zostało zarejestrowane Drzewko w wersji anglojęzycznej.
Właścicielem znaków towarowych FIRMA RODZINNA oraz FAMILY BUSINESS pozostaje Fundacja Firmy Rodzinne, która z tego tytułu posiada określone uprawnienia i obowiązki jak np. sprawowanie nadzoru nad prawidłowym używaniem wspólnego znaku czy dbanie, aby prawo ochronne na znak nie wygasło z powodu niespełniania innych ustawowych przesłanek ochrony (w tym niewniesienia opłat za kolejne okresy ochrony).

IV.
Rejestracja Drzewka jako znaku wspólnego otwiera drogę do korzystania z niego przez firmy członkowskie. Zasady używania określa regulamin, bez którego znak wspólny nie mógłby być zarejestrowany.
Zgodnie z regulaminem wyłącznie uprawnionymi do korzystania ze znaków FIRMA RODZINNA oraz FAMILY BUSINESS są Fundacja i firmy rodzinne posiadające status Członka Stowarzyszonego. Zarząd Fundacji zdecydował, że używanie Drzewka będzie nieodpłatne.

Członek Stowarzyszony może umieszczać Drzewko na stronach internetowych, które do niego należą, lub którymi zarządza, na produkowanych przez siebie towarach i w związku z oferowanymi usługami, w obiektach (i na zewnątrz nich) prowadzenia swojej działalności gospodarczej, czy też w materiałach informacyjnych oraz akcesoriach reklamowych.
Fundacji przysługuje prawo kontroli sposobu używania Drzewka. Członek Stowarzyszony jest zobowiązany do używania znaku wspólnego wyłącznie w formie, w której został zarejestrowany, nie łącząc go z innymi znakami towarowymi, symbolami lub elementami słownymi czy graficznymi. Zakaz wprowadzania jakichkolwiek zmian do wizerunku Drzewka jest niezwykle ważny dla zachowania jego tożsamości i siły odróżniającej. Obowiązkiem każdego Członka Stowarzyszonego jest także dbałość o prestiż znaku wspólnego. Dlatego też nie wolno jest korzystać ze znaku dla celów sprzecznych z prawem lub dobrymi obyczajami, umieszczać znaku na przedmiotach pochodzących z nielegalnych źródeł.

V.
Zespół Prawa własności intelektualnej kancelarii Wardyński i Wspólnicy doradzał i pomagał Fundacji przy rejestracji znaków wspólnych FIRMA RODZINNA oraz FAMILY BUISNESS. Warto w tym miejscu zauważyć, że wspólny znak towarowy nie jest powszechny. Jak pokazują statystki Urząd Patentowy RP zarejestrował takich znaków 958, zaś EUIPO 2557. Jest ich niewiele w zestawieniu z liczbą indywidualnych znaków towarowych, odpowiednio blisko 0,5 miliona w UP RP i ponad 2,5 miliona w EIUPO.
Kluczowymi zagadnieniami z punktu widzenia rejestracji Drzewka jako unijnego znaku wspólnego było przygotowanie regulaminu używania znaku oraz listy towarów i usług, w odniesieniu do których znak będzie używany. Mając na uwadze szeroki przekrój branżowy członków Fundacji, zadanie nie było łatwe. Ostatecznie udało się zawrzeć towary i usługi z niemal każdego sektora działalności gospodarczej, odwołując się do klas 35, 43 i 44.
Proces rejestracji od momentu zgłoszenia znaków w EUIPO do uzyskania decyzji o rejestracji trwał niecałe 6 miesięcy. Nie napotkaliśmy na przeszkody przy rejestracji Drzewka w języku polskim. Inaczej było w przypadku znaku w wersji anglojęzycznej. Po publikacji zgłoszenia znaku FAMILY BUSINESS zgłosił się do nas przedsiębiorca brytyjski, który wcześniej zarejestrował znak podobny w warstwie słownej. W rezultacie krótkich negocjacji, którym przyświecała myśl poszanowania praw wcześniejszych, udało się znaleźć rozwiązanie usuwające przeszkodę w rejestracji.

Cieszy nas fakt przeprowadzenia Fundacji Firmy Rodzinne przez proces przekształcenia Drzewka w unijny znak wspólny, podobnie jak świadomość, że Fundacja i jej członkowie na pewno dobrze wykorzystają prawo przyznane przez EUIPO. Związkowy charakter znaku bez wątpienia sprzyja działaniom na rzecz integracji i dalszego budowania siły marki FIMRA RODZINNA.

Autorzy:

Anna Pompe 
adwokat, wspólnik
Kancelaria prawna Wardyński i Wspólnicy

Marzena Białasik-Kendzior
specjalistka ds. znaków towarowych
Kancelaria prawna Wardyński i Wspólnicy